هدف از تدوین قانون بازار اوراق بهادار ج.ا.ا، رعایت مصالح و منافع عمومی، حمایت از حقوق سرمایهگذاران و تسهیل و توسعۀ جریان تشکیل سرمایه، با اطمینان از در دسترس بودن اطلاعات قابل اتکاء و ضروری دربارۀ اوراق بهاداری است که به عموم عرضه میشود، به گونهای که امکان انتخاب منطقی برای سرمایهگذاران فراهم شود.
در راستای اهداف قانون ووظایف محوله.طیف گسترده ای از وظایف نظارتی سازمان در این معاونت انجام می گیردکه نظارت بر بورس اوراق بهادار ،بورس کالا ،بازارهای خارج ازبورس،ناشرانی که اوراقشان در بورس پذیرفته شده است ،ناشران غیر بورسی ، بازار اولیه ،حسابرسان معتمد بورس وشرکتهای سپرده گذاری مرکزی و تسویه وجوه از این جملهاند.
این معاونت دارای مدیریتهای سه گانه با عنوان "مدیریت نظارت بر بازار اولیه" ،"مدیریت نظارت بر بورسها "و "مدیریت نظارت بر ناشران" میباشد.
وظایف سازمانی
وظایف محوله به هیئت مدیرۀ سازمان بورس و اوراق بهادار، مطابق مادۀ 7 قانون بازار اوراق بهادار ج .ا.ا تعیین گردیده است. وظایف مشخص شده در این ماده در ارتباط با این حوزۀ معاونت به شرح زیر میباشد:
1. ثبت و صدور مجوز عرضۀ عمومی اوراق بهادار و نظارت بر آن (بند 4)
2. درخواست صدور، تعلیق و لغو مجوز تأسیس بورسها (بند 5)
3. تصویب اساسنامۀ بورسها (بند7)
4. اعلام آن دسته از تخلفات در بازار سرمایه که اعلام آنها بر مبنای قانون بازار اوراق بهادار بر عهدۀ سازمان است به مراجع ذیصلاح (بند 9)
5. اتخاذ تدابیر ضروری و انجام اقدامات لازم به منظور حمایت از حقوق و منافع سرمایهگذاران در بازار اوراق بهادار (بند 11)
6. نظارت بر سرمایهگذاری اشخاص حقیقی و حقوقی خارجی در بورس (بند 14)
7. صدور تأییدنامۀ سازمان قبل از ثبت شرکتهای سهامی عام نزد مرجع ثبت شرکتها (بند 17)
8. بررسی و نظارت بر افشای اطلاعات با اهمیت توسط شرکتهای ثبت شده نزد سازمان (بند 18)
9. همکاری نزدیک و هماهنگی با مراجع حسابداری به ویژه هیئت تدوین استاندارد حسابرسی (بند 19)
علاوه بر موارد یاد شده در مادۀ 7 قانون، سایر وظایف سازمان در ارتباط با این حوزه، در فصلهای سوم، چهارم و پنجم قانون به شرح زیر مورد تأکید قرار گرفته است:
1. تأیید اعلامیۀ پذیرهنویسی (مادۀ 23)
2. تعیین مدت زمان عرضۀ عمومی (تبصرۀ 1 مادۀ 23)
3. تأیید تکمیل فرآیند عرضۀ عمومی و صدور مجوز استفاده از وجوه تأدیه شده در عرضۀ عمومی (تبصرۀ 3 مادۀ 23)
4. تأیید افزایش سرمایۀ شرکتهای سهامی عام و اجازۀ انتشار اعلامیۀ پذیرهنویسی (مادۀ 25)
5. انجام فعالیتهای مرتبط با انتشار اوراق مشارکت که قبل از تصویب این قانون بر عهدۀ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بوده است (مادۀ 26)
6. ثبت تأسیس بورسها و بازارهای خارج از بورس و نظارت بر فعالیت آنها (مادۀ 28)
7. تأیید صلاحیت حرفهای اعضای هیئت مدیره و مدیران، تأیید حداقل سرمایه، موضوع فعالیت در اساسنامه، نحوۀ گزارشدهی و نوع گزارشهای ویژۀ حسابرسی بورسها (مادۀ 29)
8. تصویب دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار در بورسها (مادۀ 30)
9. تعیین ضوابط انتشار اطلاعات مربوط به فهرست، تعداد و قیمت اوراق بهادار معامله شده در بورسها (مادۀ 31)
10. صدور دستور تعطیل و یا توقف معاملات هر یک از بورسها در شرایط اضطراری و تهیۀ دستورالمعل اجرایی جهت تعیین این شرایط (مادۀ 32)
11. انتشار عمومی اطلاعات بدست آمده در فرآیند ثبت اوراق بهادار (مادۀ 40)
12. الزام بورسها و ناشران اوراق بهادار برای انتشار اطلاعات مالی بر اساس استانداردهای حسابداری و حسابرسی ملی کشور (مادۀ 41)
13. تهیۀ آییننامهها و دستورالعملهای اجرایی انتشار اطلاعات توسط ناشران اوراق بهادار (مادۀ 42)
14. صدور دستور توقف عرضۀ عمومی اوراق بهادار در صورت اطلاع از ارائۀ اطلاعات خلاف واقع، ناقص یا گمراه کننده توسط ناشر (مادۀ 44)
15. تهیۀ دستورالعمل اجرایی انتشار اطلاعات توسط ناشرانی که اوراق بهادار آنها نزد سازمان به ثبت رسیده است (مادۀ 45)
16. نظارت بر مالکیت سهام سهامداران در شرکتهای بورس (مادۀ 54)
معاونت نظارت بر بورسها و ناشران، با هدف نظاممند نمودن فعالیتهای ناشران اوراق بهادار ، بورسها وبازارها و نظارت بر این فعالیتها ایجاد گردیده است.این فعالیت ها اعم از فعالیت در بازار اولیه و بازار ثانویه می باشد.
هدف از تدوین قانون بازار اوراق بهادار ج.ا.ا، رعایت مصالح و منافع عمومی، حمایت از حقوق سرمایهگذاران و تسهیل و توسعۀ جریان تشکیل سرمایه، با اطمینان از در دسترس بودن اطلاعات قابل اتکاء و ضروری دربارۀ اوراق بهاداری است که به عموم عرضه میشود، به گونهای که امکان انتخاب منطقی برای سرمایهگذاران فراهم شود.
در راستای اهداف قانون ووظایف محوله.طیف گسترده ای از وظایف نظارتی سازمان در این معاونت انجام می گیردکه نظارت بر بورس اوراق بهادار ،بورس کالا ،بازارهای خارج ازبورس،ناشرانی که اوراقشان در بورس پذیرفته شده است ،ناشران غیر بورسی ، بازار اولیه ،حسابرسان معتمد بورس وشرکتهای سپرده گذاری مرکزی و تسویه وجوه از این جمله اند.
این معاونت دارای مدیریت های سه گانه با عنوان "مدیریت نظارت بر بازار اولیه" ،"مدیریت نظارت بر بورسها "و "مدیریت نظارت بر ناشران" میباشد.